Hiszpańskie impresje Andrzeja Jana Piwarskiego
JERZY STOLAREK
Zanim napiszę słów kilka o jego najnowszej wystawie, zacznę od cytatów. „Przy bliskim spojrzeniu dzieła Piwarskiego przypominają chropowaty tynk niektórych ścian domów. W tej materialności życie ukazuje się bezpośrednio i wielowarstwowo. Jest bezpośrednim wyrazem rzeczywistości. Dlatego też dzieła Piwarskiego wykraczają poza pytania o formę i kompozycję. Objawiają się jako wyłaniający się bezpośrednio z materii realizm. Realizm, który w jednej linii pochodzi od egzystencjalnego malarstwa lat powojennych, jak również od nouveau realisme lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku.” Tak napisał o malarstwie Andrzeja Jana Piwarskiego berliński historyk sztuki Martin Schönfeld w 2008 r.
Jeszcze dalej w dociekaniu sensu twórczości artysty poszedł inny niemiecki krytyk Ortwin Goertz. To spod jego ręki wyszły następujące oceny: „Tworzone w cyklach obrazy Piwarskiego należą, moim zdaniem, do najbardziej dobitnych, konsekwentnych świadectw jego dotychczasowej twórczości, w których także łączą się pryncypia duchowego wyzwolenia, a mianowicie: osiągnięcie celu wyłącznie środkami malarskimi, jakby Piwarski chciał zmobilizować dotychczas ukryte siły twórcze. Piwarski redukuje swe malarstwo świadomie do trudnego do zdefiniowania i irracjonalnego poziomu, bez ukrywania realistycznych śladów czasu. Pomimo to, są te elementy czy znaki zdolne ująć w sposób zogniskowany wizje przeszłej perspektywy. Atakują one bezpośrednio egzystencję i umysł ludzki. Ważne dla niego jest przywrócenie malarstwu jego praw, poezji, uczuciowości i fantazji, jego mitów i sugestywności. Natarcie to nie jest długodystansowo teoretycznie czy w myślach przygotowane, lecz realizowane jest na płaszczyźnie obrazu z dużą spontanicznością i namiętnością”.
PORANEK – Olej – 70×90 cm – 2008
Nic dodać, nic ująć, bo rzeczywiście malarstwo Andrzeja Jana Piwarskiego wymyka się spod jednoznacznych określeń, form, kanonów. Tak było z jego wspaniałymi cyklami – artystyczną reakcją na zmiany zachodzące w Polsce w końcu ub. wieku, związane z powstaniem i rozwojem Solidarności, tak jest i obecnie na wystawie „Impresje hiszpańskie”, którą właśnie otwarto w Galerii PIONOVA przy ul. Olejarnej 2 na gdańskim Starym Mieście. Mimo upałów, na wernisaż wystawy przybyło mnóstwo gości, ciekawych, ba, wręcz spragnionych obejrzenia kolejnych prac artysty.
I nie zawiedli się. Andrzej Jan Piwarski pokazał 23 obrazy oraz cztery grafiki, powstałe w ostatnich dwudziestu latach. Była to swoista wystawa retrospekcyjna. Obok prac abstrakcyjnych z cyklu „Ślady czasu” artysta przedstawił pejzaże powstałe w wyniku fascynacji starą architekturą i historią Hiszpanii. Obrazy – jak zwykle u Piwarskiego – pełne ekspresji, światła o zróżnicowanej fakturze, malowane impasto, w ciepłych tonacjach, dostarczają widzowi niezapomnianych wzruszeń i emocji. Wystawa potrwa do 25 czerwca br.
ULICZKA WSPOMNIEŃ – Olej – 100×80 cm – 2009
Większość pokazywanych w Gdańsku prac powstała na terenie Hiszpanii, gdzie w Blanes koło Barcelony malarz mieszkał wraz z żoną Barbarą Ur-Piwarską w latach 1989-2004. Obecnie pp. Piwarscy mieszkają trochę w Gdańsku, trochę w Tuchomiu na Kaszubach, gdzie pod ich kierownictwem działają od 1993 r. Międzynarodowe Sympozja Artystów „Tuchomie”, a od stycznia 2005 r. trochę również w Berlinie, gdzie mają pracownię.
Warto dodać, że Andrzej Jan Piwarski pochodzi ze znanej rodziny malarskiej; studia ukończył w latach 60. w gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jego prace znane są szeroko nie tylko w Polsce, ale także w całej Europie i USA.
W chwilach, kiedy nie pracuje twórczo przy sztaludze, działa w niezliczonej ilości różnych polonijnych organizacji na terenie Niemiec i innych państw europejskich. Zresztą wiele z nich zakładał i pełnił w nich kierownicze funkcje. Swoją wiedzą i doświadczeniem służy również młodszym adeptom malarstwa, uczestnicząc – jako wykładowca – w wielu warsztatach edukacyjnych.
JERZY STOLAREK – “GWIAZDA POLARNA” , Nr 18 Rok/vol.102, 17 czerwiec 2011, Published since 1908 in Stevens Point, Wisconsin, USA.