ŚLADY – NADZIEJE 1970 – 1980 – 2010

WYSTAWA MALARSTWA ANDRZEJA JANA PIWARSKIEGO
Z OKAZJI 30. ROCZNICY POWSTANIA NSZZ SOLIDARNOŚĆ

           Co tak naprawdę wydarzyło się w sierpniu ‘80? Pytanie to będzie już zawsze mobilizowało próbujących zrozumieć, jak to możliwe, że w ówczesnych realiach politycznych, gdy świat był podzielony na dwa zwalczające się obozy, zjednoczony w nadziei naród Polski ośmielił się wystąpić przeciwko władzy komunistycznej i tym samym dokonać znaczącego wyłomu w „żelaznej kurtynie”.

          Wpływu Strajków Sierpniowych na proces upadku komunizmu w Polsce i w krajach Europy Środkowo-Wschodniej nie można przecenić. Wysiłki zmierzające do zgłębienia istoty rzeczy spełzną jednak na niczym, jeżeli nasza wiedza ograniczać się będzie tylko do suchych faktów, zasięgniętych z różnych źródeł. Żeby w pełni zrozumieć to wyjątkowe w historii ludzkości wydarzenie, należy jednocześnie starać się wczuć w klimat, jaki towarzyszył wtedy strajkom sierpniowym w 1980 r. i powstawaniu ruchu narodowego SOLIDARNOŚĆ.
To właśnie obrazy ANDRZEJA JANA PIWARSKIEGO, a w szczególności dzieła prezentowane na wystawie ŚLADY – NADZIEJE 1970-1989-2010, dają nam możliwość zrobienia znaczącego kroku na tej trudnej drodze do zrozumienia, pomagając odczarować ten magiczny czas i pojąć, dlaczego mogło dojść do tych nieprawdopodobnych wydarzeń, które na całym świecie budzą dzisiaj tyle podziwu.

ŚLADY – NADZIEJE to cykl obrazów, które stały się bezcenne nie tylko z powodu swojego wysokiego artyzmu, lecz również dlatego, że są znakomitym i niepowtarzalnym źródłem historycznym, w którym zostały zakodowane emocje, jakie towarzyszyły Polakom w ostatnich dekadach.

Andrzej J. Piwarski, będąc świadkiem Grudnia ’70, namalował ŚLADY, które odsłaniają tragizm tamtych wydarzeń. Na ulice Trójmiasta wyszli wtedy zmęczeni marną egzystencją robotnicy, by upomnieć się o swoje prawa. Byli bezbronni, a władza wysłała naprzeciw nim czołgi. Na bruku i w pamięci pozostały ślady.

NADZIEJE natomiast to cykl obrazów, dla których inspiracją był Sierpień ’80 i związane z nim oczekiwania. Artysta, jak wielu Polaków w tamtym czasie, aktywnie zaangażował się w rozwój struktur SOLIDARNOŚCI. Stan wojenny zastaje go w Niemczech, pozbawiając możliwości powrotu do Polski. W tym czasie nadzieje Polaków po raz kolejny zostały brutalnie zdeptane, na brukach ponownie pojawiła się krew, a w serca wdarło się  zwątpienie. Wtedy to tylko najbardziej wytrwali nie porzucili marzeń o zwycięstwie wolności nad uciskiem, podtrzymując tym samym nadzieje.

Na koniec należą się wyjaśnienia nawiązujące do tytułu wstępu. Warto zacząć od bardzo ważnej refleksji, a mianowicie: przez dzieła Andrzeja J. Piwarskiego zauważalnie przebija jedna myśl, jedno uczucie towarzyszące ludzkości od zarania dziejów, które mobilizuje do zmagania z codziennymi problemami i nie pozwala na kapitulację, nie tylko wobec swoich słabości, ale przede wszystkim w starciu z otaczającym nas złem. Ta myśl, te uczucie to nic innego, jak nadzieją. To ona zawsze, w trudnych chwilach, była dla Polaków determinującym bodźcem do działania, to ona wyzwalała w nich siłę, która następnie pozwalała na akty wspólnego, solidarnego działania.

Choć idea solidarność towarzyszy nam na co dzień, poczynając od najprostszych czynności, to bycie solidarnym w sprawach znacznej wagi nie jest już takie proste. Bycie solidarny bowiem wymaga osiągnięcia pewnego stanu świadomości i zdanie sobie sprawy z tego, że rezygnując z własnych, partykularnych interesów, przyczyniamy się do rozwoju dobra ogólnego, a tym samym i naszego własnego. Stąd też mowa o ROZUMNEJ podróży do przeszłości, nie sentymentalnej.

Niech zatem dzieła Andrzeja J. Piwarskiego zabiorą nas w niesamowitą podróż w czasie i pozwolą lepiej zrozumieć nasze marzenia, niech nie dadzą nam zapomnieć o magii tych szczególnych wydarzeń. Niech jednak to będzie podróż rozumna, podczas której wyciągniemy ważne wnioski i po której nasza postawa ulegnie przewartościowaniu, a nasze czyny staną się godne naśladowania. Wtedy nie zmarnujemy dziedzictwa, jakie niesie ze sobą tamta niebywała przygoda sprzed 30 lat. Wtedy też, opierając się o przykłady z historii i teraźniejszości, z dumą będziemy mogli dać innym narodom dowód solidarnego działania i nieść przesłanie zawarte w idei solidarności

Adam Cherek, Krzysztof Dulny – Gdańsk 2010 – Katalog wystawy “Andrzej Jan Piwarski – malarstwo, rysunek – ŚLADY – NADZIEJE – 1970-1980-2010. Wystawa z okazji 30.rocznicy powstania NSZZ SOLIDARNOŚĆ -Muzeum Historyczne Mista Gdańska – GDAŃSK – 14 sierpnia – 3 października 2010